Pariteti (Incoterm)
1. EXW - Franko fabrika: prodavac prodaje robu franko fabrika ne pokrivajući nikakve dalje troškove.
2. FCA - Franko prevoznik (na naznačenom
mestu): prodavac predaje robu izvozno ocarinjenu u ruke prevoznika
naznačenog od strane kupca na naznačenom mestu. Ovaj paritet je pogodan
za sve vrste transporta uključujući i avionski, drumski i kontejnerski
odnosno multi modalni transport.
3. FAS - Franko uz bok broda (u naznačenoj
luci): prodavac mora da doveze i postavi robu pored broda, spremnu za
utovar u naznačenoj luci. Prodavac takođe mora da izvozno ocarini robu i
pripremi sve papire neophodne za transport.
4. FOB - Franko utovareno na brod (u
naznačenoj luci): prodavac mora da utovari robu na brod koji je određen
od strane kupca, izvozno ocarinjenu. Ovo je veoma često korišćen paritet
u brodskom transportu.
5. CFR - Troškovi i vozarina plaćeni (do
naznačene luke): prodavac mora da plati troškove transporta do naznačene
luke. Međutim rizik se prenosi na kupca u momenu kada se roba fizički
odvoji od broda.
6. CIF - Troškovi, vozarina i osiguranje
(do naznačene luke): ovaj paritet je isti kao i CFR uz dodatni uslov da
prodavac mora da pokrije troškove osiguranja i za kupca.
7. CPT - Transport plaćen (do naznačene
destinacije): prodavc snosi sve troškove transporta do naznačene
destinacije međutim rizik prenosi predavanjem robe prvom prevozniku.
8. CIP - Transport i osiguranje plaćeni (do
naznačene destinacije): ovaj paritet je isti kao CPT uz dodatak obaveze
prodavca da pokrije troškove osiguranja. Međutim i u ovom slučaju rizik
prenosi predavanjem robe prvom prevozniku.
9. DAF - Isporučeno na granici: koristi se
kada se roba transportuje železnicom ili drumom. Prodavac pokriva
troškove transporta do naznačenog mesta na granici. Na kupcu je da
organizuje carinjenje i druge carinske formalnosti kao i transport od
granice do krajnjeg odredišta. Rizik se prenosi na granici.
10. DES - Isporučeno na brodu (u naznačenoj
luci): prodavac pokriva iste troškove kao i na CIF paritetu ali za
razliku od CIF i CFR pariteta prodavac snosi rizik sve do dolaska broda u
naznačenu luku. Troškovi istovara i ostale takse i carine pokriva
kupac.
11. DEQ - Isporučeno na obali ocarinjeno
(u naznačenoj luci): u osnovi je paritet isti kao i DES s tim što u ovom
slučaju rizik se prenosi sa prodavca na kupca tek nakon istovara robe u
naznačenoj luci.
12. DDU - Isporučeno neocarinjen (na
naznačenu destinaciju): prodavac dostavlja robu kupcu na naznačenu
destinaciju. Roba nije uvozno ocarinjena niti istovarena od strane
prodavca. Kupac je ogovoran za troškove i rizik istovara, carinjenja i
naknadne distribucije.
13. DDP - Isporučeno ocarinjeno (na
naznačenu destinaciju): prodavac pokriva sve troškve transporta i snosi
sav rizik sve do dostave i carinjenja robe.